Artikel Hïvan: Schrijfster en creatieve bestuurskundige Shantie Singh

Shantie Singh (37) is misschien wel één van de bekendste Hindoestaanse schrijfsters van Suriname en Nederland. Zij is geboren in de Twentse stad Almelo en groeide op in Alphen aan den Rijn. In haar vrije tijd danst deze fashionista graag (jazz dance, show ballet, bollywood en kathak – Indiaas klassiek), zit ze urenlang achter de laptop met gemberkoekjes of reist ze de wereld rond. 

Shantie heeft in 2006 de studie Bestuurskunde afgerond aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en werkt nog steeds in deze moderne stad. Haar ouders zijn op jonge leeftijd geëmigreerd naar Nederland. Vanaf jongs af aan had zij al een buitengewone interesse voor boeken. Zij heeft een boek geschreven en is bezig met haar volgende boek. Ook werkte ze aan diverse theaterstukken en artikelen én is ze succesvol spreker. Daarnaast is Shantie als Project Manager en ‘creatieve’ bestuurskundige werkzaam bij gemeente Rotterdam.

Hier werkt Shantie binnen het programma ‘Veilig Thuis’ aan het verbeteren van vrouwenrechten, o.a. door het helpen creëren van een veilig thuis, bevorderen van zelfbeschikking en te zorgen voor keuzevrijheid. Het gaat om de aanpak van huiselijk geweld, seksueel geweld, kindermishandeling en eergerelateerd geweld. Bij de aanpak wordt veel gewerkt met de verhalen van ‘overlevers’ (ervaringsdeskundigen) en interactief theater om jongeren te bereiken.

Haar boek ‘Vervoering’ is opgenomen in de boekenreeks van Oxfam Novib en genomineerd voor De Inktaap 2016. Daarnaast is het boek in 2015 gepresenteerd in Suriname.

In 2015 stond zij in de Kleurrijke Top 100 en regelmatig wordt zij gevraagd als spreker voor events. Shantie’s opiniestukken zijn gepubliceerd in o.a. Trouw, Volkskrant, Contrast, Joop, Wereldjournalisten en OHM magazine. 

Lees onderstaand interview met Shantie Singh

Achtergrond

Wat weten weinig mensen over jou?

Ik zit vol paradoxen. Ik kan lang vertoeven in mijn verbeelding en werken aan een verhaal. Maar ik sta ook graag op een podium voor een volle zaal mensen om een verhaal te vertellen. Prachtig vind ik het om mensen in vervoering te brengen, of te raken met woorden (geschreven of uitgesproken). Ik kan hele serieuze gesprekken voeren, maar ook genieten van een avond vol glamour. Ik ben bestuurskundige en schrijfster. Paradoxen genoeg. Ik heb de afgelopen tijd niet alleen geleerd om deze te accepteren. Inmiddels omarm en vier ik ze. Paradoxen maken mensen fascinerend.

En een ander gek weetje: ik ben ooit professioneel cheerleader geweest. Als danseres stond ik toen onder andere in de Arena, en heel veel andere podia, ook in het buitenland. Het was een wonderlijke en zeer leerzame tijd. Ook de audities en de spanning die erbij kwamen kijken. Het was ook mijn eerste echte ervaring met teleurstelling toen ik er het eerste jaar niet doorheen kwam. Maar leren omgaan met teleurstelling vormt je, en is een belangrijke ervaring in het leven.  

Waar haal jij inspiratie vandaan?

Er is een prachtige quote van Camille Pissarro. “Blessed are they who see beautiful things in humble places where other people see nothing.”

Ik word zelf geïnspireerd door ‘stille helden en heldinnen’ en schoonheid op onverwachte plekken. Of door dat ene verhaal wat misschien niet meteen alle aandacht trekt, maar als je goed luistert juist daarom zo indrukwekkend is. Verborgen verhalen en geschiedenissen van ogenschijnlijk ‘normale’ mensen. En verhalen van de underdog die niet opgeeft.

Welke 3 levenservaringen hebben veel indruk op jou gemaakt?

• Magie van lezen en de verbeelding. Dat leerde ik op hele jonge leeftijd kennen door mijn moeder die me meenam naar de bibliotheek toen ik nog maar 3 woorden had leren lezen. Maar die 3 woorden waren genoeg om me voor altijd betoverd en verslaafd te houden ?
• ‘Anders zijn en voelen’ en hoe dat je kracht kan zijn. Ik voel me eigenlijk vaak ‘anders en een buitenstaander’. Dat vond ik moeilijk en soms nog steeds, maar ik zie ook in hoe dat je kracht kan zijn. De blik van de observator, kan zo waardevol zijn bij het schrijven.
• Tijdens mijn werk in Rotterdam besefte ik steeds beter welke keuzes mijn ouders hebben gemaakt om mij en mijn zusje de opvoeding te geven die we hebben gehad, en ik leerde steeds meer over de strijd van de voormoeders en -vaders. En daarmee van de kracht van je stem laten horen. Dat verborgen verhalen verteld moeten worden. Omdat het ertoe doet.  

Hoe maak jij belangrijke keuzes in het leven?

Met mijn hart en gevoel. Ik kan niet anders. Zo ben ik. In de liefde, in mijn dromen najagen, in de grote en de kleine dingen in het leven, in het creëren en het maken.

Career

Na haar studie heeft Shantie verschillende banen gehad. Zij ging aan de slag  bij de gemeente Rotterdam als sociaal wetenschappelijk onderzoeker. Daar heeft ze gewerkt aan onderzoeksrapporten, essays en artikelen op het gebied van armoede, welzijn en emancipatie. Ook heeft ze het programma RotterdAmbitie opgezet. Dit programma richtte zich op het ontwikkelen van talent. Als adviseur publieke innovatie heeft zij verschillende (Europese) projecten en samenwerkingsverbanden tussen bedrijven en overheid opgezet.

Boek #1: Vervoering

De Hindoestaanse cultuur heeft invloeden uit India, Suriname en Nederland. Shantie is ontzettend trots op deze diversiteit en wilde hier eigenlijk meer van weten. Daarom is zij op onderzoek gegaan.

In haar zoektocht is ze terug gegaan naar de tijd waar India nog een kolonie was van Groot-Brittannië. Dit was ook de tijd van de slavernij: in India werden mensen ‘geronseld’ en vervolgens werden zij per schip naar Suriname vervoerd. 

Tijdens deze zoektocht heeft ze veel geleerd over culturen, de geschiedenis van Hindoestanen en de slavernij. Deze kennis heeft ze verzameld door verschillende familieleden te ondervragen en lezingen bij te wonen bij het Sarnami Instituut in Den Haag. Er zijn meerdere geschiedenisboeken geschreven over de koloniale tijd, maar deze gaan vooral in op de feiten. Shantie kreeg juist ook steeds meer interesse in de emoties van mensen in deze tijd en hun levensstijl. Daarom heeft ze haar bevindingen beschreven in de mooie roman: Vervoering.

In deze roman krijgen onze voorouders de erkenning die ze verdienen. Zij hebben hun leven achtergelaten en zijn opnieuw begonnen.

Boek #2: Tweede roman De Kier in aantocht!

Dit tweede boek is een politieke literaire roman en liefdesverhaal ineen. Over de wereld van de ambtenaren achter de ramen van het statige stadhuis. We volgen de jonge ambtenaar Uma. Hoe lastig het voor haar kan zijn om echt verschil te maken in de levens van kwetsbare vrouwen die lijden in stilte. Niet alleen door het krachtenveld op werk, maar ook door worstelingen in haar persoonlijke leven. Steeds meer raakt dit met elkaar verweven. Hoe verder je komt in het verhaal, hoe meer het gaat over de kracht van vrouwen. De stille heldinnen. De verborgen vrouwen. De overlevers. Het gaat over de verborgen pijn in de grote stad, maar ook over de verborgen kracht áchter het verborgen leed.

De roman De Kier verschijnt in het voorjaar van 2020 bij uitgeverij De Geus.

De Hindoestaanse cultuur

Hoe vind jij balans tussen de Hindoestaanse cultuur en de Westerse cultuur?

Ik weet niet of ik bezig ben met het zoeken van een balans. Het ene vloeit over in het andere, en misschien is er ook geen onderscheid, maar 1 geheel, met invloeden uit beide werelden.

Vaak is het ook de buitenwereld die ziet wanneer het ene in het andere overgaat. Daar ben je jezelf minder van bewust.

In ieder geval geniet ik van de rijkdom die me zo omringd. Opgegroeid zijn met meerdere talen, muziek, films, verhalen, eten, manieren van met elkaar omgaan. En gemakkelijk tussen beide werelden kunnen schakelen. Omdat het voor mij vanzelfsprekend is. Kijken met verschillende brillen op zorgt voor een constante prikkeling, en kan zorgen voor frisse en nieuwe perspectieven.

In de Hindoestaanse cultuur wordt vaak gesproken over het MKB-syndroom (wat zullen andere mensen zeggen?). Hoe ga jij hier zelf mee om?

Ik vind het zelf vreselijk hoe ver mensen kunnen gaan, alleen maar doordat zij vrezen ‘wat anderen zullen zeggen’. In mijn werk voor de aanpak van eergerelateerd geweld hoor ik soms de meest vreselijke verhalen hierover. Hoe dit kan leiden tot onderdrukking, uitsluiting en mentaal of fysiek geweld.

Ik ben daarom erg van taboes doorbreken & de kracht laten zien en horen van zoveel mogelijk mensen en verhalen.

Mensen zullen altijd oordelen hebben, zelfs als je alles ‘goed’ doet. Het altijd alleen maar willen pleasen van anderen maakt je bestaan hol. Luisteren naar je eigen stem, je eigen koers varen, is misschien niet altijd makkelijk. Maar uiteindelijk is het wel je eigen weg. En daarmee het meest waardevol, avontuurlijk en spannend.

Er zijn relatief weinig Hindoestaanse Vrouwen zichtbaar in de media. Waar ligt dit aan, denk je?

Ik vind dat zelf ontzettend jammer, want ik zie zoveel talent om me heen. Voor als iemand uit de media dit leest: ik ben er, en ik kan zo 10 vrouwen meenemen.

Binnenkort start ik daarom ook met de Dolle Kavita Stories.  Wie zijn de Dolle Kavita’s? Dat zijn de Dolle mina’s van deze tijd. Iedere generatie, iedere gemeenschap, iedere historie, kent haar eigen sterke, compassievolle pionierende vrouwen. Maar veel pioniers van nu zijn nog weinig zichtbaar. Onterecht. Daarom binnenkort dus de Dolle Kavita Stories.

Ik ben zelf ook blij met Hivan Community. Dit draagt ook weer bij aan meer zichtbaarheid.

Hoe zou je de Hindoestaanse cultuur omschrijven?

Vol rijkdom en met de meest prachtige, wonderlijke en gelaagde mythen en verhalen. Ook onze geschiedenis is fascinerend. Zo fascinerend dat het me heeft geïnspireerd tot het schrijven van Vervoering.

Het is een geschiedenis vol met overleven. Dat creëert overlevers, strijders, doorzetters, kortom hele sterke mensen.

Een andere kant van moeten overleven als ‘groep’ kan ook zijn, dat het geslotenheid creëert. Om te overleven wordt een groepsidentiteit gecreëerd, want je hebt elkaar nodig. Dat is aan de ene kant mooi. Aan de andere kant kan dat bepaalde conservatieve en traditionele denkbeelden die schadelijk worden in de hand werken, als er teveel regels ontstaan voor de leden van de groep. Ongeschreven regels voor mannen en vrouwen. Dat zie je overal in de wereld gebeuren. Hoe dat iets te vaak overgaat in beklemmende beelden over hoe mannen en vrouwen zouden moeten zijn. Hoe zij hun leven zouden moeten inrichten en zich zouden moeten gedragen. Terwijl dat niet past bij de open en spirituele kant die de Hindoestaanse cultuur ook heeft.

Welke 3 taboes binnen de Hindoestaanse cultuur kunnen belemmerend zijn voor Hindoestaanse vrouwen?

Uit de verhalen die ik hoor, raken de volgende dingen mij het meest:

• Vrouwen die in een ‘mal’ worden geduwd als het gaat om wat een vrouw zou moeten doen en vervolgens niet weten hoe ze hier tegenin moeten gaan, of als gevolg daarvan hun eigen stem vergeten of kwijtraken. Vergeten wat hun eigen dromen, passies en ambities zijn.
• Vrouwen die na een huwelijk terecht komen in een rigide en conservatieve schoonfamilie waar zij ‘kleiner’ worden gemaakt en moeilijk daaruit kunnen komen, vooral als hun eigen familie ook conservatief is en er een taboe is op scheiden.
• Als vrouwen in een moeilijke situatie zitten en daaruit willen breken, maar door hun omgeving worden tegengehouden als gevolg van het MKB-syndroom. Als er iets is waarvan ik uit mijn vel spring…

Soms hebben hele sterke Hindoestaanse vrouwen hierin een dubbel probleem, dat kom ik wel eens tegen in mijn omgeving of op mijn werk. Dat zij eigenlijk worden ‘gestraft’ voor hoe sterk zij zijn. Zij krijgen dan bijvoorbeeld te horen: ‘Hoe kan jou dat nou overkomen? Je hebt een goede opleiding en goede baan. Je bent mondeling heel sterk. Dat kan toch niet?’

Dit taboe moet ook echt doorbroken worden, want geweld tegen vrouwen (mentaal en/of fysiek) komt voor in alle lagen van de samenleving en kent geen religie, geen kleur, geen opleiding.  

Als je googelt op “Hindoestaanse Vrouwen” kom je ook vaak termen tegen als: eerwraak, verstikkend, controlerend thuisfront, depressie etc. Hoe kunnen wij hier verbetering in brengen? 

Openheid, maak alles bespreekbaar. Het begint met woorden geven aan problemen en deze durven uitspreken.

Delen van krachtige verhalen die kunnen inspireren. Niet alleen van sterke ‘overlevers’, maar ook van dappere vaders die het anders willen aanpakken voor hun dochters en daarmee patronen van generaties doorbreken. Dat zijn de parels uit de gemeenschap. Rolmodellen met het juiste verhaal op het juiste moment, kunnen al het verschil van de wereld maken.

Vieren van onze sterke vrouwen!

In zijn algemeenheid ook het volgende:

Uitdragen dat niemand perfect hoeft te zijn om liefde te krijgen, om erbij te horen. Ik vind soms dat we dat te veel doen, vooral richting jonge vrouwen. Alsof je aan een bepaalde standaard hoort te voldoen en je leven op een bepaalde manier moet inrichten om erbij te horen. En vooral geen fouten maken. Maar volgens mij kan je je leven alleen maar voluit leven als je de ruimte krijgt om volop fouten te maken. En daarna weer opkrabbelen en het weer proberen. Het is de manier om uit te vinden wie je bent en wat jij wil. En het allerliefst word je dan omringd door mensen die je opvangen en helemaal liefhebben om alles wat jou jou maakt.

Hindoestaanse Vrouw Anno Nu

Shantie omschrijft zichzelf als kosmopolitische wereldburger. Zij is trots op haar identiteit en familiegeschiedenis. Haar nieuwsgierigheid zorgt ervoor dat ze niet stil blijft zitten, maar constant op zoek gaat naar antwoorden op haar vragen. Schrijven is voor haar een middel om op zoek te gaan naar waarheid, schoonheid en betekenis. Zij gebruikt taal om te zorgen dat mensen dingen kunnen bekijken vanuit verschillende invalshoeken. Het is een middel om geluiden te laten horen die normaal minder aandacht krijgen. Shantie kijkt graag vooruit. Dit heeft zij van haar familie. Toch weet zij dat het belangrijk is om ook terug te blikken naar het verleden, zodat men bewust is van de geschiedenis en hiervan kan leren. Zij zet zich fulltime in voor andere vrouwen, zowel tijdens haar werk als in haar vrije tijd. Zij zet zich in voor de Hindoestaanse geschiedenis en is tegelijkertijd een moderne vrouw met een open-mind vol creativiteit. Een vat vol tegenstellingen, maar toch met één doel: de wereld net iets mooier maken. Shantie Singh is een Hindoestaanse Vrouw Anno Nu.