Nooit onzichtbaar, voor wie echt kijkt
Hoog tijd voor een nieuw verhaal over de Hindostaans-Surinaamse gemeenschap
De schitterende foto’s van Kevita Junior over het opgroeien in de Hindostaanse gemeenschap in Nederland trokken volop de aandacht in deze krant (NRC 8-9-’21). Opvallend genoeg ging het artikel bij de foto’s, juist over de onzichtbaarheid van de Hindostaans-Surinaamse gemeenschap in Nederland.
Ik slaakte een diepe zucht. Alweer dezelfde riedel over de onzichtbaarheid van de Hindostaans-Surinaamse gemeenschap.
In 2015 kwam mijn debuutroman Vervoering uit, een kroniek over 4 generaties van een Hindostaanse familie die binnen 100 jaar verspreid wordt over 3 continenten in de landen India, Suriname, Nederland.
Ik ben dit boek gaan schrijven omdat ik mezelf in Nederland vaak een wandelend mysterie heb gevoeld. Extreem atypisch en onzichtbaar. Omdat mijn ouders uit Suriname komen, mijn voorouders uit India, en ik zelf in Nederland ben geboren. Zo’n mooie, fascinerende en op onderdelen ook schrijnende geschiedenis. Die helemaal niemand leek te kennen.
De reacties op mijn roman, mijn schrijverschap, maar ook op interviews in landelijke kranten, ontroerden me vooral vanuit Hindostaans-Surinaamse Nederlanders. Veel herkening. Maar ook het gevoel dat zij hiermee zichzelf terugzagen in de literatuur en mainstream media. Iets wat zij zelden ervaren.
Iedereen wil zichtbaar onderdeel uitmaken van het land waar je elke dag in wakker wordt. Dat hoeft niet constant met flinke trom, maar actief betrokken en gezien worden doet ertoe. Onzichtbaar gehouden worden, of niet gezien worden als je in volle glorie aanwezig bent, lijkt relatief onschuldig, maar de waarheid is: het doet gewoon pijn.
En, je moet toch onder een steen hebben gelegen als je nog steeds niet weet dat er Hindostanen in Suriname en Nederland wonen? In de jaren zeventig en tachtig was dat te vergeven. De jaren negentig, a la. Maar nu is het 2021.
‘We moeten harder durven roepen,’ zeggen sommigen. Maar nee, dat is allang niet meer de crux. We zijn al zo lang onderdeel van Nederland. We zijn nooit onzichtbaar geweest. Niet voor redacties, programma’s, geschiedenisboeken, etc. Het is tweerichtingsverkeer. Onzichtbaarheid en onwetendheid ligt ook aan de ander, die simpelweg niet echt kijkt. Het enige wat nodig is om dit te veranderen is echt kijken, echte interesse. Een mysterie zijn we allang niet meer.