Recensie De Kier - Derya Yula
Met haar roman ‘De Kier’ maakt schrijfster Shantie Singh het onzichtbare, zichtbaar. Dat is broodnodig in een maatschappij waar vrouwen nog steeds beperkt worden in hun bewegingsvrijheid. De roman speelt zich af in de kleurrijke stad Rotterdam en gaat over vrouwen die verborgen leven. Het verhaal neemt je mee naar de wereld van ambtenaren, wethouders en politici. Tegelijkertijd raak je vervoerd door schadelijke tradities, maar ook liefde en hoop.
Het verhaal is gebaseerd op waargebeurde gebeurtenissen. Na de moord op de fictieve Zafira Khan, komt al het harde werk van (gl)ambtenaar Uma onder een vergrootglas te staan. Opgevolgd door kritiek en vragen van gemeenteraadsleden. Heeft ze als manager de juiste keuzes gemaakt? Is de aanpak om verborgen vrouwen te helpen wel effectief? Uma leeft als het ware tussen twee werelden. Terwijl zij enerzijds voor de buitenwereld een succesvolle positie heeft, lijkt ze anderzijds binnenshuis een ondergeschikte positie te hebben. Een schoonfamilie met allerlei traditionele verwachtingen en een echtgenoot die geen oog heeft voor haar ware ‘ik’.
De groeiende liefde tussen Sid en Uma zorgt voor een ingewikkelde tweestrijd waarin ze terecht komt. Tegelijkertijd brengt deze liefde ook licht in een duistere tunnel. Een tunnel waarin we Asha ontmoeten. Zij leeft achter slot en grendel, opgesloten door haar man en schoonfamilie. Ze mag geen contact hebben met haar dochter en kent de Nederlandse taal niet. De ramen zijn afgeplakt en het huis is donker. Door een kier kijkt ze stiekem naar buiten. Ze is gefascineerd door het werk van kunstenaar C.P. die een belangrijke rol speelt in het verhaal. Gaat het Asha lukken om de vrijheid op te zoeken en haar dochter te vinden? Dat is een spannende vraag die je bezig houdt en daardoor is het een uitdaging om het boek weg te leggen.
Dit verhaal speelt zich af in de straten van Rotterdam. Het is Shantie Singh goed gelukt om een levensecht beeld te geven van de verschillende plekken. Voor je het weet loop je van de Coolsingel naar de Nieuwe Binnenweg en via Delfshaven terug naar het Stadhuis. Wie weleens in het prachtige stadhuis is geweest, herkent de details en dat zorgt voor een aangename verbeelding. Tevens laat het boek op een intrigerende manier de twee gezichten van Rotterdam zien. Aan de ene kant een bruisende metropool, de drukte en levendigheid. Aan de andere kant eenzaamheid, verdriet en verborgenheid.
Als deskundige op het gebied van schadelijke traditionele praktijken, ben ik veel verhalen tegen gekomen van vrouwen en mannen die slachtoffer zijn van geweld en worstelen met traditionele verwachtingen. Alleen al in Rotterdam leven naar schatting ongeveer 300 vrouwen in verborgenheid. Singh is er in geslaagd een levensecht beeld te geven van deze verhalen en gebeurtenissen. Het verhaal van Asha, Rosie en Uma komen binnen.
Samengevat noem ik deze roman de stem en het gezicht van degenen wiens stem niet hoorbaar en wiens gezicht niet zichtbaar mag zijn.